دست یابی به نظام اخلاقی در احادیث قدسی به روش "تحلیل محتوا"

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث، دانشکدۀ الهیات و معارف اهل البیت، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

2 استادیار گروه علوم قرآن و حدیث، دانشکدۀ الهیات و معارف اهل البیت، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

3 دانشجوی دکترای گروه علوم قرآن و حدیث، دانشکدۀ الهیات و معارف اهل البیت، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

حدیث قدسی که حکایت قول خداوند است به زبان و بیان پیامبران (ع)، بخش مغفول گنجینۀ پربار روایات معصومان (ع) است. احادیث قدسی منشأیی الهی دارد و از این منظر با قرآن شباهت دارد؛ اما با ادبیاتی متفاوت از آن. یکی از موضوعاتی که در احادیث قدسی توجه ویژه‌ای به آن شده، اخلاق است، به‌طوری‌که می‌توان دیدگاه‌ این دسته از احادیث را دربارۀ گزاره‌های اخلاقی در قالب یک مجموعۀ معنادار یا نظام‌دار نشان داد. مقالۀ حاضر با به‌کارگیری روش تحلیل محتوا که روشی شناخته‌شده و رایج در پژوهش‌های دینی است، درصدد نمایش نظام اخلاقی احادیث قدسی است. از نتایج این پژوهش این است که احادیث قدسی اخلاقی، بیش از هر چیز به اخلاق فردی توصیه کرده و اصلاح فرد را مرکز توجه خود قرار می­ دهد. اخلاق فردی در این مجموعه احادیث در چارچوب ارتباط با خدا تعریف می‌شود. از جمله مؤلفه‌های این نظام که پربسامدترین آن‌هاست، می‌توان به مؤلفه‌های ذکر، انفاق و طاعت اشاره کرد.

کلیدواژه‌ها

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 04 آذر 1402
  • تاریخ پذیرش: 13 آذر 1402
  • تاریخ اولین انتشار: 01 دی 1402
  • تاریخ انتشار: 01 دی 1402

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار