پاسخ‌های معصومان علیهم‌السلام به سوال از ادخال دنیا در تخم مرغ، بدون تغییر حجم طرفین، از جمله روایات مشکل در حوزۀ توحید است که پی‌آوردِ آن، ممکن دانستن امر محال عقلی با استمداد از تمثیل ادخال تصویر اجسام در چشم است که از نظر محتوایی با اصل سوال هم‌خوان نیست. مسئله به این ختم نمی‌شود و دریافت پاسخ دوگانه و متعارضی دیگر از معصوم علیه‌السلام، به سوالی یکسان و محال دانستن این امر، از دیگر مشکلات در رویارویی با این دسته از احادیث محسوب می‌شود. پژوهش حاضر با روش توصیفی ـ تحلیلی به تبیین این احادیث پرداخته و دریافته است که دانشوران، تنها دلالت ظاهری روایاتی را می‌پذیرند که این امر را محال شمرده‌اند و روایاتی که با تمثیل مجازی از جا شدن دنیا در چشم، به حل مسئله پرداخته‌اند را تاویل و یا انکار می‌کنند. در مقابل می‌توان از روایاتی که بر ممکن بودن این امر، با ایجاد تغییر در طرفین دلالت دارند و بدون اظهارنظر باقی مانده‌اند، با استناد به نظریه‌های «هولوگرافیک» و «حذف فضای خالی اتم» در دانش‌های معاصر، خوانشی جدید ارائه کرد، به گونه‌ای که راه حلی برای رفع تعارض به شمار آید. در حقیقت امامان علیهم السلام به فرا خور حال و نیاز راویان، گاه پاسخی دقیق و حقیقی و گاه پاسخی مجازی و اسکاتی داده‌اند تا نه عالمان از حقیقت بی‌بهره بمانند و نه دست‌آویزی برای نفی قدرت خداوند متعال برای نادانان و معاندان ایجاد گردد. از این رو، صرف اینکه یک روایت از ظاهری غریب بهره دارد و یا فهم ظاهری از آن در وهله اول با عقل، علم، هندسه معرفتی و ... متعارض جلوه می‌کند، دلیل کافی برای رد و انکار نیست و فهم دقیق احادیث، مستلزم بررسی‌های چندجانبه است که توجه به دانش روز بشری می‌تواند از جمله الزاماتی باشد که دنیای فهم حدیث را تغییر دهد.
میرزایی, پوران. (1402). تحلیل متنی، بینامتنی و فرامتنی روایات ادخال دنیا در تخم‌مرغ. مطالعات و تحقیقات حدیثی, 1(2), 69-100. doi: 10.22034/hsr.2024.13604
MLA
پوران میرزایی. "تحلیل متنی، بینامتنی و فرامتنی روایات ادخال دنیا در تخم‌مرغ". مطالعات و تحقیقات حدیثی, 1, 2, 1402, 69-100. doi: 10.22034/hsr.2024.13604
HARVARD
میرزایی, پوران. (1402). 'تحلیل متنی، بینامتنی و فرامتنی روایات ادخال دنیا در تخم‌مرغ', مطالعات و تحقیقات حدیثی, 1(2), pp. 69-100. doi: 10.22034/hsr.2024.13604
VANCOUVER
میرزایی, پوران. تحلیل متنی، بینامتنی و فرامتنی روایات ادخال دنیا در تخم‌مرغ. مطالعات و تحقیقات حدیثی, 1402; 1(2): 69-100. doi: 10.22034/hsr.2024.13604
)