سیری در محتوا و سند «مقتل الحسین(ع)» اثر أبومخنف

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد گروه علوم قرآن و حدیث، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران.

2 دانش آموخته کارشناسی ارشد دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران.

چکیده

ابومخنف لوط بن یحیی ازدی، یکی از اخباریان (مؤرخان) قرن یک و در زمره محدّثان احادیث تاریخی است. نام او از آن جهت که به ثبت حوادث مربوط به عراق پرداخته، تداعی‌گر وقایعی همچون جنگ جمل، صفین، واقعه کربلا، قیام مختار و ... است.  یکی از مهمترین آثار ابومخنف مقتل الحسین(ع) است که مورد توجه محافل علمی متقدمین و متأخرین بوده و عنصری الهام بخش به شمار می‌آید. در این مقاله سعی شده به جنبه‌های مختلف تاریخی، ادبی و رجالی مقتل الحسین پرداخته شود. در این اثر تاریخی، از نکات متنی و رجالی اثر پرده برداشته شده، همچنان که از وجود مقتلی جعلی به همین نام نیز خبر می‌دهد و سعی می‌شود تا دلایل تفاوت و جعلی بودن تبیین شود. این اثر پاسخی به علاقمندان معاصر برای دریافت جزئیات دقیق و حقیقی این واقعه به شمار می‌آید و ای بسا همین امر انگیزه و محرکی برای تدوین آثاری از این قبیل بوده تا به این ترتیب اعتبار أبومخنف و نیز ارزش علمی اثر او مقتل الحسین(ع) هر چه بیشتر روشن گردد و چراغی باشد در برابر آثاری که قصد دارند از مقتل ابومخنف استفاده یا آن را به نحوی بازنویسی کنند. امید است این مقاله پاسخی مناسب به این سئوال باشد که اولین مقتل الحسین توسط چه کسی نوشته شده است؟ درجه اعتبار آن چقدر است؟ به چه روشی اعتبار این اخبار و احادیث مورد بررسی قرار داده شده است. این مقاله به روش کتابخانه‌ای گرداوری شده‌است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


دوره 1، شماره 3
شهریور 1403
صفحه 43-78
  • تاریخ دریافت: 20 اردیبهشت 1403
  • تاریخ بازنگری: 19 شهریور 1403
  • تاریخ پذیرش: 28 شهریور 1403
  • تاریخ اولین انتشار: 28 شهریور 1403
  • تاریخ انتشار: 01 شهریور 1403