توجیه و تقریر نظریه حاشیه بودن میراث مأثور امامیه؛ بررسی موردی احادیثی از باب المیراث

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دکتری علوم قرآن و حدیث، مدرس دانشگاه قرآن و حدیث، قم، ایران.

چکیده

نظریه نقل شده از آیت الله بروجردی که فقه شیعه را حاشیه­ای بر فقه اهل سنت دانسته، محل نزاع فقهاست. در برخی تقریرها، دامنه این دیدگاه از فقه شیعه فراتر رفته و درباره احادیث شیعه هم مطرح است؛ بدان معنا که حدیث شیعه، حاشیه­ای بر حدیث اهل سنت است و از آن اثر پذیرفته. در این صورت، پی بردن به موجه بودن این نظریه مسأله­ای مهم است. پژوهه حاضر بر آن است تا نشان دهد چه دلایل و شواهدی بر موجه بودن نظریه حاشیه بودن حدیث امامیه وجود دارد؟ و در این فرض، چه تقریری از آن قابل ارائه است؟ روشنگری درباره شبهه­ اثرپذیری حدیث شیعه، پژوهش درباره این مسأله حدیثی را ضروری می­نماید. رهیافت نوآورانه پژوهش، پدیدارشناسیِ تاریخی است که بر طبق آن نگارنده با بازگوییِ زمینه پدیداری شماری از احادیث باب المیراث امامیه، زوایایی از واقعیت­های تاریخی حاکم بر حدیث امامیه را به تصویر کشیده و موجه بودن این نظریه را تبیین کرده است. بنا به تقریر نگارنده، این حاشیه بودن، تداعی­گر سنت حاشیه نگاریِ فقیهان بر دیگر دیدگاه­هاست و بیانگر آن است که شماری از احادیث تأسیسی امامیه در نظارت، رویارویی و تصحیح دیدگاه­های عامه پدید آمده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


  • تاریخ دریافت: 02 آذر 1403
  • تاریخ بازنگری: 04 آذر 1403
  • تاریخ پذیرش: 04 آذر 1403
  • تاریخ اولین انتشار: 04 آذر 1403
  • تاریخ انتشار: 01 آذر 1403