درخواست‌کنندگان نقل حدیث از امام رضا (ع) در نیشابور، کاستی ها و لغزش ها

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشیار گروه مطالعات تاریخ تشیع، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه نیشابور، نیشابور، ایران.

10.22034/hsr.2025.51681.1044

چکیده

در استقبال و توقّف امام رضا (ع) در نیشابور، هنگام انتقال به مرو تردیدی نیست؛ ولی در تمسّک کنندگان به لگام مرکب ایشان و درخواست کنندگان نقل حدیث، ناهمگونی در منابع وجود دارد. راقم این سطور با گردآوری کتابخانه‌ای جستارها و ارائه آن به شیوه تحلیلی- توصیفی، کوشش کرده تا مرزبندی مستندی از اشخاص درخواست کننده ارائه دهد. احمد بن حرب نیشابوری (م 234 ق)، ابن راهوَیه (م 238 ق)، محمد بن أسلم طوسی (م 242 ق)، محمد بن رافع قشیری نیشابوری (م 245 ق) یاسین بن نضر نیشابوری (م 252 ق)، یحیی بن یحیی نیشابوری (م 226 ق) و محمد بن یحیی ذُهلی نیشابوری (258 ق) کسانی اند که منابع معتبر، نام آنان را گزارش کرده‌اند؛ اما شمردن ابو زُرعه رازی (م 264 ق)، ابن خزیمة سلمی نیشابوری (م ۳۱۱ ق)، ابوعلی ثقفی نیشابوری (م 328)، آدم بن أبی أیاس عسقلانی (م 220)، نصر بن علی جهضمی رازی حنفی (م 250 ق) و معلّی بن منصور رازی حنفی (م 211 ق) در شمار آنان، نااستوار و قرائن آن را تأیید نمی‌کند. اینان یا زاده نشده بودند و یا در سنّ تحمل حدیث نبوده اند و یا در منطقه دیگر، زیست می کرده اند. نویسندگان مکتب تشیع باید با نقل معتبر، متّهم به تصحیف و جعل تاریخ نشوند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


  • تاریخ دریافت: 04 دی 1403
  • تاریخ بازنگری: 16 بهمن 1403
  • تاریخ پذیرش: 16 بهمن 1403
  • تاریخ اولین انتشار: 01 اسفند 1403
  • تاریخ انتشار: 01 اسفند 1403