استادیار گروه الهیات، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران.
10.22034/hsr.2025.51821.1069
چکیده
دین اسلام، دینی جهانی و به تَبَع، مخاطبان کتاب آسمانی آن، قرآن، همه انسان‌ها از قومیّت‌های مختلف هستند. با این حال از میان زبان‌های مختلف، مشیّت الهی، زبان عربی را برای بیان آموزه‌های قرآن برگزیده است. در این باره سؤالاتی قابل طرح است: آیا این گزینش به جهت خصوصیّتی در زبان عربی است یا این که تنها ریشه در همزبانی با قوم پیامبر خاتم(ص) دارد؟ آیا اگر قرآن به زبانی غیرعربی نازل می‌شد، می‌توانست نقش و تأثیری مشابه داشته باشد؟ علاوه بر این، آیا زبان قرآن به طور کامل تابع قواعد و ضوابط حاکم بر زبان بشری است یا تفاوت‌هایی با آن دارد؟ در پاسخ بدین سؤال‌ها پژوهش حاضر با اتّخاذ رویکرد روایی به بررسی و تحلیل احادیث مرتبط پرداخته و بدین نتیجه دست یافته است که زبان عربی به جهت ظرفیّت‌های ویژه، زبان اختصاصی وحی قرار گرفته است. بنابراین قرآن کریم قائم بر زبان عربی است و قابل انفکاک از آن نیست. همچنین میان زبان عربی قرآن و زبان عربی عرفی عصر نزول شباهت‌ها و تفاوت‌هایی پیپه می‌شود. این شباهت‌ها در نوع حروف، ساخت واژگان، قواعد دستوری و شیوه بیانی نمود یافته‌اند. تفاوت‌ها نیز در نظام معنایی، پیوستار متن و مراتب دلالی قرار دارند.
قربانخانی, امید. (1404). رهیافت روایی به عربیّت زبان قرآن و وجوه شباهت و تفاوت آن با زبان بشر. مطالعات و تحقیقات حدیثی, 2(3), 49-80. doi: 10.22034/hsr.2025.51821.1069
MLA
امید قربانخانی. "رهیافت روایی به عربیّت زبان قرآن و وجوه شباهت و تفاوت آن با زبان بشر". مطالعات و تحقیقات حدیثی, 2, 3, 1404, 49-80. doi: 10.22034/hsr.2025.51821.1069
HARVARD
قربانخانی, امید. (1404). 'رهیافت روایی به عربیّت زبان قرآن و وجوه شباهت و تفاوت آن با زبان بشر', مطالعات و تحقیقات حدیثی, 2(3), pp. 49-80. doi: 10.22034/hsr.2025.51821.1069
VANCOUVER
قربانخانی, امید. رهیافت روایی به عربیّت زبان قرآن و وجوه شباهت و تفاوت آن با زبان بشر. مطالعات و تحقیقات حدیثی, 1404; 2(3): 49-80. doi: 10.22034/hsr.2025.51821.1069
)